Eritrositlərin şəkildəyişmə qabiliyyəti

Erit­ro­sit hü­cey­rə­lə­ri yal­nız bir qan dam­la­sın­da 250 mil­yon ədəd yer­lə­şə­cək qə­dər ki­çik öl­çü­də­dir. Bu isə erit­ro­sit­lə­rin da­mar­lar­da asan hə­rə­kət edə bil­mə­si­ni tə­min edən sər­fə­li bir hal­dır. La­kin in­sa­nın or­qa­niz­min­də dia­met­ri erit­ro­sit hü­cey­rə­si­nin dia­met­rin­dən də ki­çik olan ka­pil­yar­lar (ki­çik qan da­mar­la­rı) var. Bu, ilk ba­xış­da çox bö­yük bir prob­lem ki­mi gö­rü­nə bi­lər. Çün­ki erit­ro­sit hü­cey­rə­si özün­dən çox ki­çik dia­metr­də olan ka­pil­yar­lar­dan keç­mə­li­dir. Bu çə­tin pro­ses ne­cə baş ve­rə­cək?

Erit­ro­sit­lə­rin elas­tik qu­ru­lu­şu məhz bu mə­qam­da işə ya­ra­yır. Erit­ro­sit­lər öz­lə­ri­nin yas­tı və ol­duq­ca elas­tik qu­ru­luş­la­rı sa­yə­sin­də hət­ta ən dar da­mar­lar­dan da asan­lıq­la ke­çə bi­lir­lər. Bu elas­tik­lik erit­ro­sit hü­cey­rə­lə­ri­nin ma­lik ol­du­ğu baş­qa bir la­yi­hə­nin nü­mu­nə­si­dir.

Əgər erit­ro­sit­lər bu elas­tik­li­yi­ni aza­cıq da ol­sa itir­sə, or­ta­ya ol­duq­ca cid­di prob­lem­lər çı­xa bi­lər. Mə­sə­lən, bə­zi şə­kər xəs­tə­lə­ri­nin göz­lə­rin­də­ki həs­sas to­xu­ma­lar elas­tik­li­yi­ni itir­miş erit­ro­sit hü­cey­rə­lə­ri tə­rə­fin­dən tı­xa­nıb bağ­la­nır və bu hal növ­bə­ti mər­hə­lə­də kor­lu­ğa sə­bəb olur / Yal­nız bir nü­mu­nə­dən gö­rün­dü­yü ki­mi, in­san or­qa­niz­mi­nin hər bir his­sə­sin­də möv­cud olan qu­ru­luş ol­duq­ca həs­sas, qü­sur­suz ta­raz­lıq­da ya­ra­dıl­mış­dır.