11 Ocak 2011 Salı

Göz qırpmaq və ağırlıq qaldırmaq


İn­san or­qa­niz­min­də­ki yüz­lər­lə əzə­lə­nin hər bi­ri­nin uzun­lu­ğu, qal­dır­ma gü­cü, həs­sas pro­ses­lə­ri ye­ri­nə ye­tir­mə qa­bi­liy­yə­ti, elas­tik­lik ki­mi xü­su­siy­yət­lə­ri özü­nə­məx­sus­dur.
Or­qa­nizm­də olan əzə­lə­lər göz qırp­maq ki­mi sa­də pro­ses­dən bö­yük ağır­lıq­la­rın qal­dı­rıl­ma­sı­na qə­dər bir çox fərq­li funk­si­ya­la­rı ye­ri­nə ye­ti­rir­lər. Göz əzə­lə­lə­ri qol əzə­lə­lə­rin­dən və ya ayaq əzə­lə­lə­rin­dən qu­ru­luş eti­ba­ri­lə çox fərq­lə­nir­lər. La­kin bü­tün əzə­lə­lə­rin or­taq xü­su­siy­yət­lə­ri on­la­rın yük­sək şə­kil­də, qü­sur­suz ahəng için­də və bö­yük qüv­və sərf edə­rək fəa­liy­yət gös­tər­mə­lə­ri­dir. Bir in­sa­nın bü­tün əzə­lə­lə­ri­nin bir­gə qüv­və­si ol­duq­ca bö­yük­dür. Be­lə ki, or­qa­niz­mi­miz­də olan bü­tün əzə­lə­lər­dən bir­də­fə­yə is­ti­fa­də et­mə­yi­miz müm­kün ol­say­dı, bö­yük bir yük­da­şı­yan av­to­mo­bi­li bir an­da qal­dı­ra bi­lə­cək bir qüv­və­yə ma­lik ola bi­lər­dik.

Qar­şı­da da mü­fəs­səl şə­kil­də qeyd olu­na­ca­ğı ki­mi, əzə­lə­lə­rin hər bi­ri­nin müx­tə­lif xü­su­siy­yət­lə­rə ma­lik ol­ma­sı bi­zə yük­sək ya­ra­dı­lı­şın var­lı­ğı­nı gös­tə­rir. İn­san or­qa­niz­min­də hər bir əzə­lə­nin la­zı­mi yer­də ol­ma­sı, on­la­rın öl­çü­sü­nün, elas­tik­li­yi­nin, ağır­lıq qüv­və­si­nin bir-bi­rin­dən fərq­li, la­kin hər bi­ri­nin yer­li-ye­rin­də ol­ma­sı tə­sa­düf­lər­lə izah edil­mə­yən bir hal­dır. Hər bir əzə­lə or­qa­nizm­də mü­va­fiq yer­lə­rə və tam la­zı­mi xü­su­siy­yət­lə­ri ilə bir­lik­də yer­ləş­di­ri­lib. Mə­sə­lən, göz əzə­lə­si xü­su­siy­yət­lə­ri­nin qol əzə­lə­sin­də ol­ma­sı­nın heç bir mə­na­sı yox­dur. Həm­çi­nin qey­ri-ira­di fəa­liy­yət gös­tə­rən ürək əzə­lə­mi­zin bir ox­şa­rı­nın ayaq­la­rı­mız­da­kı əzə­lə­lər­də ol­ma­sı in­sa­na fay­da yox, zə­rər gə­ti­rər­di. La­kin bun­la­rın heç bi­ri baş ver­mir. İn­san or­qa­niz­min­də hər bir əzə­lə la­zı­mi yer­də və xü­su­siy­yət­də­dir.
Hər han­sı bir şe­yi qal­dır­maq is­tə­sək, mər­kə­zi si­nir sis­te­mi ən uy­ğun bü­kül­mə­ni tə­min et­mək üçün qol əzə­lə­lə­ri­nin hə­min an­da olan uzun­lu­ğu­nu, və­ziy­yə­ti­ni və gə­ril­mə­si­ni bil­mə­li­dir. Qol qal­dı­rı­la­caq mad­də­yə tə­rəf uzan­dı­ğı za­man mər­kə­zi si­nir sis­te­mi bü­kül­mə­ni sax­la­ma­lı, yal­nız cis­mi tut­ma­lı olan əl əzə­lə­lə­ri­ni hə­rə­kə­tə gə­tir­mə­li­dir. Cis­mi tut­duq­dan son­ra da qo­lun uzaq­laş­ma­sı­nı tə­min et­mək üçün la­zım olan mə­lu­mat­lar «əzə­lə ili­yi» ad­la­nan xü­su­si his­siy­yat or­qan­la­rı­na ötü­rül­mə­li­dir. Əgər bi­zim hə­rə­kət et­mə­yi­miz üçün la­zım olan kim­yə­vi me­xa­niz­min qar­şı­sı hər han­sı bir tə­sir­lə alı­nar­sa, bu hal qı­col­ma (if­lic) ilə nə­ti­cə­lə­nə bi­lər.
Qı­col­ma əzə­lə­lə­rə gə­lən si­nir­lə­rin zə­də­lən­mə­si sə­bə­bi ilə hə­min or­qa­nın öz funk­si­ya­sı­nı itir­mə­si ha­lı­dır. Mə­sə­lən, qo­lu if­lic olan bir in­san onu ta­ma­mi­lə hə­rə­kət et­di­rə bil­məz. Çün­ki qo­la gə­lən si­nir hü­cey­rə­lə­ri öz funk­si­ya­la­rı­nı iti­rib­lər və əzə­lə­lə­rin bü­kül­mə­si üçün be­yin­dən gə­lən əm­ri la­zım olan yer­lə­rə ötü­rə bil­mir­lər. Be­lə­lik­lə, in­sa­nın ən çox eh­ti­yac duy­du­ğu or­qan­lar­dan bi­ri olan qol sağ­lam şə­kil­də ye­rin­də ol­sa da öz funk­si­ya­sı­nı ye­ri­nə ye­ti­rə bil­mir.
Hət­ta bir­cə si­nir hü­cey­rə­si­nin də mə­lu­ma­tı ötür­mə­mə­si bir or­qa­nın fəa­liy­yət gös­tə­rə bil­mə­mə­si­nə ki­fa­yət edir. Bu­na gö­rə də bu sis­te­min bir his­sə­si əs­kik ol­sa, bü­tün sis­tem məhv ola­caq. Bu­ra qə­dər qeyd edi­lən­lər­dən də ay­dın ol­du­ğu ki­mi, əzə­lə­lə­rin fəa­liy­yə­tin­də mər­hə­lə­li şə­kil­də mə­lu­mat var. Mə­lu­mat olan yer­də isə ağıl var. Onur­ğa be­yi­ni ilə əla­qə­li şə­kil­də fəa­liy­yət gös­tə­rən bu sis­te­min bü­tün ün­sür­lə­ri­nin on­la­ra gə­lən mə­lu­mat­la­rı dərk edə­rək hə­ya­ta ke­çi­rə bil­mə­lə­ri ağıl tə­ləb edən bir hal­dır. Sö­zü eşi­dən əzə­lə­lər on­la­ra gə­lən əmr­lər əsa­sın­da hə­rə­kət edir­lər. Həm­çi­nin bə­zi əzə­lə­lə­ri­miz bi­zim is­tə­yi­miz­lə hə­rə­kət edir. Yə­ni hə­min əzə­lə­lə­rin hə­rə­kə­tə gəl­mə­si üçün on­lar əsa­sən bi­zim nə dü­şün­dü­yü­mü­zü bil­mə­li­dir.
Be­lə dü­şü­nül­dü­yü za­man tam ay­dın olur ki, əzə­lə­lə­rin sa­hib ol­du­ğu şü­ur, on­la­rın öz ara­la­rın­da­kı əla­qə­ni tə­min edən sis­tem və ya ürə­yi­miz­dən ke­çə­ni oxu­ya bil­mə qa­bi­liy­yət­lə­ri heç bir tə­sa­düf­lə izah edi­lə bil­məz. Əzə­lə hü­cey­rə­lə­ri­nin şüu­ra ma­lik ol­ma­sı da müm­kün de­yil.
Bu sis­tem ilk in­san ya­ra­nan­dan eti­ba­rən möv­cud­dur və qü­sur­suz şə­kil­də fəa­liy­yət gös­tə­rir. İlk in­sa­nın əzə­lə­lə­ri də bu bil­gi­lə­rə ma­lik idi, bun­dan son­ra dün­ya­ya gə­lən in­san­la­rın əzə­lə­lə­ri də hə­min bil­gi­lə­rə ma­lik ola­caq.
Çün­ki Al­lah in­sa­nı mü­kəm­məl bir ni­zam için­də ya­ra­dıb. Öy­rən­di­yi­miz hər bir mə­lu­mat bi­zi Al­la­hın uca­lı­ğı­na və üs­tün qüd­rə­ti­nə gə­ti­rib çı­xa­rır:
«Si­zin üçün ye­ri məs­kən, gö­yü ta­van edən, si­zə su­rət ve­rən, su­rət­lə­ri­ni­zi gö­zəl­ləş­di­rən, si­zə tə­miz ne­mət­lər­dən ru­zi ve­rən Al­lah­dır! Bu si­zin Rəb­bi­niz olan Al­lah­dır. Aləm­lə­rin Rəb­bi olan Al­lah nə qə­dər uca­dır! Əbə­di olan an­caq Odur. On­dan baş­qa heç bir tan­rı yox­dur. Di­ni yal­nız Ona məx­sus edə­rək iba­dət edin! Aləm­lə­rin Rəb­bi olan Al­la­ha həmd ol­sun!» («Mu­min» su­rə­si, 64-65).

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder